Dieetmaaltijden

Vegetarisch, veganistisch, voedselallergieën, intoleranties, diëten: Er zijn redenen genoeg waarom je die ingrediëntenlijsten van een maaltijd in het oog wilt houden. Als het je intentie is om bepaalde ingrediënten te mijden, dan zal je al gemerkt hebben dat dit geen makkelijke klus is. Welke ingrediënten wil je liever niet op je bord? Welke additieven wil je niet in de ingrediëntenlijst zien staan, en wat zijn hun alternatieve namen? Alhoewel dit werkje in de praktijk nogal lastig is (qua tijd, kans op vergissingen, onvolledige informatie), kan het in feite een stuk sneller en makkelijker gebeuren. De maaltijdservice maakt namelijk specifieke zoutarme, vis en vlees vrije, glutenvrij, lactosevrije, gemalen of vloeibare dieetmaaltijden. Op deze pagina zullen we een aantal veel voorkomende dieet profielen bespreken.

Advertentie: Beschikbare proefpakketten november 2024

Dieetmaaltijden en voedselintolerantie

Voedselintolerantie is een negatieve reactie op bepaalde ingrediënten omdat het lichaam die niet kan verteren of opnemen. In tegenstelling tot voedselallergieën is het immuunsysteem hier niet bij betrokken. De symptomen van voedselintolerantie variëren per persoon en kunnen makkelijk verward worden met die van een voedselallergie. Sommige mensen hebben een intolerantie voor additieven zoals de smaakversterker MSG (E621) of het conserveringsmiddel sulfiet (E220). Daarnaast zijn er ouderen die bewuster willen eten en bepaalde ingrediënten willen vermijden om bijvoorbeeld gewicht te verliezen. Hiervoor zijn speciale koolhydraatarme maaltijden beschikbaar.

Lactose intolerantie

Lactose-intolerantie is de meest voorkomende soort voedselintolerantie. Mensen die hieraan lijden hebben niet genoeg van een enzym (lactase) om de melksuiker lactose in melk om te zetten naar de goed verteerbare monosacchariden glucose en galactose. Het vermogen dit enzym aan te maken neemt met het stijgen van de leeftijd geleidelijk af, zodat de meeste mensenrassen op volwassen leeftijd lactose-intolerant worden. De West-Europese bevolking is hierop een uitzondering. Lees hier verder over lactosevrij.

Gluten intolerantie

Gluten intolerantie is ook bekend als coeliakie. Mensen die hieraan lijden zijn overgevoelig voor gluten, dit zijn eiwitketens die voorkomen in bepaalde graansoorten zoals tarwe, gerst, rogge en haver. Er zijn echter nog andere verboden producten zoals durum en semolina (voor specifieke doeleinden geteelde tarwesoorten), spelt en kamut (ook specifieke tarwesoorten), bulgur en couscous (tarwe die op een speciale manier bewerkt is) en triticale (een kruising tussen graan en koren). Maïs, eveneens een graansoort, wordt door de meeste patiënten getolereerd en rijst wordt nagenoeg door allen verdragen. Naast maïs en rijst is er een grote verscheidenheid aan granen die voor een glutenvrij dieet beschikbaar zijn. De volgende gluten-vrije producten kunnen verwerkt worden tot bloem: amarant, kikkererwten, jobs tranen, linzen, erwten, quinoa, ragi, sorghum, soja, tapioca, teff en wilde rijst. Populaire glutenvrije oliesoorten zijn: maïsolie, pindaolie, olijfolie, koolzaadolie, sojaolie en zonnebloemolie. Lees hier verder over glutenvrij.

Andere voedselintoleranties
Andere veelvoorkomende soorten voedselintolerantie zijn o.a. intolerantie van fructose, alcohol, bepaalde soorten vezels en voedingsmiddelenadditieven zoals smaakversterkers (MSG) of conserveringsmiddelen (sulfiet) die in voedsel gebruikt worden.

Voedselallergie en Dieet

Een voedselallergie is te wijten aan een overdreven beschermingsreactie van het immuunsysteem van het lichaam omdat die bepaalde voedingsmiddelen onterecht als vreemd en mogelijk gevaarlijk bestempelt.

Soja allergie

Het eten van sojaproducten kan bij mensen met een soja allergie een allergische reactie kan veroorzaken. Personen die allergisch reageren op soja kunnen ook kruisreacties vertonen met bepaalde voedingsmiddelen, zoals pinda’s, erwten, lima bonen, snijbonen, tarwe, rogge en gerst.

Koemelk allergie

Mensen met koemelk allergie moeten alle koemelk uit hun voeding weren. In sommige gevallen heeft men ook een allergie voor geiten- en schapenmelk, maar meestal blijkt dit niet het geval. Het is niet te voorspellen of iemand die koemelk allergie heeft ook allergisch reageert op wei, gezien dit afhankelijk is van het specifieke eiwit waaraan men allergisch is. Yoghurt, kwark en dergelijke producten zijn ook niet aan te raden, omdat vrijwel alle eiwitten nog aanwezig zijn. Mensen met lactose intolerantie daarentegen kunnen deze producten wel gebruiken. Ook caseïne, een eiwitfractie uit de melk, kan de veroorzaker van de allergie bevatten. Voor mensen die eiwitrijke maaltijden willen eten in verband met herstel na een ziekenhuisopname kan dit een probleem geven.

Sulfiet allergie

Intolerantie voor sulfiet verschijnt bij een gebrek aan sulfietoxidase, een enzym dat verantwoordelijk is voor de omzetting van sulfietoxide (actieve vorm) in een inactieve vorm of simpelweg voor een verhoogde overgevoeligheid voor sulfiet. Het komt ook voor dat senioren natriumarme maaltijden willen eten om hun zout-inname te beperkten. Zoutarme maaltijden zijn voor ouderen erg belangrijk.

Vegetarische maaltijden

Het uitgangspunt van elke vegetariër is het niet consumeren van vlees, vis en gevogelte, en eenderwelke afgeleide van deze producten zoals gelatine (in sommige yoghurts) en dierlijk stremsel (in vele kazen). Lees hier meer over vegetarische maaltijden.

Veganisme
Veganisten wijken niet van het uitgangspunt af en consumeren geen enkele vorm van dierlijk voedsel. Lacto-vegetariërs gebruiken wel melk, maar geen eieren. Ovo-vegetariërs gebruiken wel eieren, maar geen melk. Deze vorm van vegetarisme komt vooral voor in India. Lacto-ovo vegetariërs gebruiken zowel melk als eieren. Als men het in het Westen over vegetariërs spreekt, dan bedoelt men doorgaans lacto-ovo vegetariërs.